8 Mayıs 2018 Salı

BESİNLER


BESİNLER


BESİN NEDİR : Vücudumuzun büyüyüp gelişmesini sağlayan, yaralanınca onaran, enerji veren yiyecek ve içeceklere besin denir. Besinler sayesinde yaşamsal faaliyetlerimizi gerçekleştiririz







Besinleri 7 başlıkta inceleyeceğiz 

1. Hayvansal Besinler



Besin ve mineral bakımdan yüksek olan gıdalardır. 100 gram ette ortalama 15-20 gram arasında protein bulunmaktadır. Etin içinde bol miktarda fosfor, demir ve bakır gibi minerallerin ve D, B vitaminleri var. Vücudumuzun gelişmesi ve sağlığını koruması için hayvansal besinlere ihtiyaç duyarlar.
Et, balık, tavuk, piliç, yumurta, süt, peynir gibi ürünler hayvansal besinlerdir. Hayvanlardan elde edilen ürünlerden yapılan besinlerin hepsi bu sınıfa dahil olurlar.


2. Bitkisel  Besinler


Bitkiler denildiği zaman aklımıza tarım ürünleri gelecektir. Tarım ve topraktan yetişen ürünlerin hepsi bitkiseldir. Hayvanlar dışında elde edilen ürünleri gösterir. Vücudumuzun çeşitli minerallere sahip olurlar.


Bitkisel besinleri örneklendirecek olursak tahıllar, pirinç, mısır, çavdar, arpa, darı, yulaf, nohut, bulgur, fasulye gibi ürünler bitkisel ürünleri gösterir.






3. Enerji Veren Besinler



Enerji verici besinler, yapıcı besinler ve düzenleyici besinler canlıların sağlıklı yaşamları için önemlidir. Enerji veren besinler canlıların beslendikleri yiyeceklerden sağlanmaktadır. Enerji veren bitkiler günlük tüketilen bitki ürünlerinden ve hayvansal gıdalardan oluşmaktadır.




4. Yapıcı  Onarıcı Besinler



Yapıcı onarıcı maddeler; proteinler, yağlar, madensel tuzlar ve sudur.
Proteinler: Esas görevleri yapıcı ve onarıcılıktır. Hayvansal besinler, bitkisel besinlere göre daha fazla protein içerir.
Madensel Tuzlar: Madensel tuzlar en çok kemiklerin ve dişlerin yapısında bulunur. Madensel tuzlar, bitkisel ve hayvansal besinlerin tüketilmesi ile, bir miktarı da suyla vücuda alınır.


Su: Canlılar açlığa ve susuzluğa dayanma güçleri sınırlıdır. Açlığa 7- 8 gün dayanabilen canlı susuz kalmaya ancak bu sürenin yarısı kadardır. Yani 3-4 gün ancak dayanabilir. Vücut yapısının %65-70’i sudur. Canlı vücudundan suyun %10’u eksilirse yaşaması tehlikeye girer, %20’sinin kaybı ise ölüme neden olur.

5.  Vitaminler


Suda çözünen ve yağda çözünen olmak üzere ikiye ayrılan vitaminler, eksiklikleri sonucunda patolojik durumların görülmesine sebep olur. Yağda çözünen vitaminler yağ dokularımız ve karaciğerimizde depolanan vitaminlerdir. Rezerv ihtiyacını dahi gerekli durumlarda karşılayan bu tip vitaminlerin emilimi, yağlar yani lipidler yardımıyla sağlanır.


A, D, E ve K vitaminleri yağda çözünebilir vitaminlerken; en çok yumurta, balık, karaciğer, süt, kayısı, peynir, kavun, şeftali, ıspanak ve brokolide bulunur. Yetişkin birinin günlük gereksiniminin %32’sini 1 adet yumurta, %68’sini yarım adet havuç karşılarken; 1 tabak yeşil yapraklı sebze yemeği 2 günlük A vitamini ihtiyacını karşılar.
6. Mineraller

Mineral doğal şekilde oluşan, homojen, belirli kimyasal bileşime sahip inorganik kristalleşmiş katı bir maddedir. Buna göre minerallerin özelliklerini şöyle sıralayabiliriz: Doğal olarak oluşur. Herhangi bir parçası bütününün özelliklerini taşır.






7. Besinlerin Tüketimi



Vücudun tüm görevlerini tam yapabilmesi için ihtiyaç duyduğu besin maddelerinden yeterli miktarlarda alınmasına dengeli beslenme denir. Tüketilmesi gereken besin miktarları insanların; yaşına, çalıştıkları işe, boy ve ağırlığına, hastalık durumuna, cinsiyetine, hava sıcaklığına ve mevsime göre değişir.Bebekler; sütle (öncelikle anne sütü), çocuklar; çeşitli besinlerle, yaşlılar; az fakat çeşitli besinlerle, sporcular ise çok çeşitli ve enerji verici besinlerle beslenmelidir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder